Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje: 

• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• osobie uczącej się;

jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674 zł. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium dochodowe jest powiększone do kwoty 764 zł (kryteria obowiązujące od 1 listopada 2015 roku).
W przypadku gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 hektara przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko: 

• 18 roku życia lub
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności
• osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia (osoba ucząca się - oznacza to osobę pełnoletnią, uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem prawa do alimentów z ich strony).

Miesięczna wysokość zasiłku rodzinnego: 

• 95 zł na dziecko do ukończenia 5 roku życia;
• 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
• 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli: 

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:
  • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  • ojciec dziecka jest nieznany, 
  • powództwo o zasądzenie alimentów od drugiego z rodziców zostało oddalone, 
  • sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.
  • dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.

UWAGA! Jeżeli nie masz prawa do zasiłku rodzinnego bo nie spełniasz warunków określonych w ustawie to nie masz też prawa do żadnego z dodatków!

Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu: 

• urodzenia dziecka
• opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
• samotnego wychowywania dziecka
• wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej
• kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
• rozpoczęcia roku szkolnego
• podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Co należy zrobić, aby otrzymać zasiłek rodzinny? 

• Niezbędne jest złożenie wniosku na każdy okres zasiłkowy wraz z kompletem wymaganych dokumentów.
• Uwaga! Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.
• Pamiętaj o terminie złożenia wniosku wraz z wymaganą kompletną dokumentacją.

To ważne. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami. 

• Dostaniesz zasiłek dopiero wtedy, gdy twój wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony.
• WAŻNE: zasięgnij szczegółowych informacji przy pobieraniu wniosków i załączników.

 
UWAGA! W okresie od dnia  1 listopada 2023 r. do dnia 31 października 2024 r. prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na podstawie dochodu uzyskanego przez rodzinę w roku kalendarzowym 2022. 
 

Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku? 

UWAGA !!! W PRZYPADKU UZYSKANIA DOCHODU PO ROKU 2022 NALEŻY TO TAKŻE ZGŁOSIĆ W OŚRODKU !!! 

• oświadczenie o kontynuowaniu nauki, w przypadku gdy dziecko ukończyło 18 rok życia;
• oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły wyższej, w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli uczy się w szkole wyższej;
• Oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego innego dochodu niepodlegającego opodatkowaniu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy
• Zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,
• Umowę dzierżawy, w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej,
• Umowę o wniesieniu wkładów gruntowych, w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
• Przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem lub innym tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do ich płacenia, na rzecz osoby z poza rodziny,
• Odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem lub innego tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,
• Przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów, w przypadku uzyskania alimentów niższych niż zasądzone w wyroku lub ugodzie sądowej lub zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów,
• Odpis prawomocnego postanowienia sądu orzekającego przysposobienie lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka;
• Kopię aktów zgonu rodziców lub kopię odpisu wyroku zasądzającego alimenty w przypadku osoby uczącej się;
• Kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko;
• Aktualny odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, w przypadku, gdy ojciec dziecka jest nieznany;
• Odpis prawomocnego orzeczenia sądu oddalającego powództwo o roszczenia alimentacyjne;
• Odpis prawomocnego orzeczenia sądu zobowiązującego jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka;

• UWAGA !!! 
  
  Jeżeli którakolwiek z osób znajdujących się w składzie rodziny w roku 2022 lub po tym roku utraciła dochód należy obligatoryjnie dostarczyć dokumenty do utraty dochodu: 

1. uzyskanie prawa do urlopu wychowawczego - zaświadczenie lub oświadczenie o udzielonym urlopie wychowawczym i PIT 11 z zakładu pracy za 2022 rok,
2. utrata świadczeń z Powiatowego Urzędu Pracy - zaświadczenie i PIT za 2022 z PUP, (PUP Wrocław – oświadczenie)
3. utrata zatrudnienia ze stosunku pracy - świadectwo pracy i PIT 11 za 2022 rok,
4. utrata zatrudnienia z umowy zlecenia, umowy o dzieło - zaświadczenie od pracodawcy o okresie zatrudnienia i PIT 11 za 2022 rok,
5. utrata zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, emerytury, renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego - zaświadczenie organu emerytalno - rentowego i PIT za 2022 rok wystawiony przez ten organ,
6. wykreślenie działalności gospodarczej lub jej zawieszenie w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem - oświadczenie oraz - w przypadku rozliczania jej na zasadach ogólnych - kopia PIT 36 za 2022 rok z potwierdzeniem jego wpływu do urzędu skarbowego,
7. utrata zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących PO UTRACIE ZATRUDNIENIA - świadectwo pracy, zaświadczenie o okresie pobierania świadczeń i PIT za 2022 rok wystawiony przez właściwy organ (oryginały + kopie),
8. utrata zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń - akt zgonu (oryginał + kopia).
9. utrata świadczenia rodzicielskiego
10. utrata zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników - dokument potwierdzający utratę prawa do danego świadczenia oraz wysokość utraconego dochodu,
11. utrata stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Jeżeli którakolwiek z osób znajdujących się w składzie rodziny w roku 2022 uzyskała dochód i osiąga go do chwili obecnej do wniosku należy dołączyć dokument określający datę uzyskania dochodu oraz dokument określający łączną kwotę uzyskanego dochodu w 2022 roku. Chodzi tu o dochody, których członek rodziny nie osiągał przez cały okres 12 miesięcy w 2022 roku. Przez uzyskanie dochodu należy rozumieć:

1. zakończenie urlopu wychowawczego (zaświadczenie od pracodawcy lub oświadczenie o powrocie do pracy i PIT 11 za 2022 rok, zaświadczenie lub oświadczenie o zarobkach z miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęto pracę po urlopie wychowawczym),
2. Uzyskanie świadczeń z Powiatowego Urzędu Pracy – zaświadczenie (PUP Wrocław – oświadczenie),
3. uzyskanie zatrudnienia - stosunek pracy, stosunek służbowy, umowa agencyjna, umowa zlecenie, umowa o dzieło (umowa i PIT 11 za 2022 rok),
4. uzyskanie zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, emerytury, renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego- zaświadczenie lub decyzja organu emerytalno - rentowego i PIT za 2022 rok wystawiony przez ten organ,
5.  rozpoczęcie działalności gospodarczej, decyzja o wpisie do ewidencji podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, oświadczenie o formie rozliczania (zasady ogólne, karta podatkowa, ryczałt) oraz w przypadku rozliczania jej na zasadach ogólnych kopia PIT 36 za 2022 rok z potwierdzeniem jego wpływu do urzędu skarbowego,
6. wznowienie działalności gospodarczej po okresie zawieszenia w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem - dokument potwierdzający okres od zawieszenia do wznowienia działalności gospodarczej oraz wysokość dochodu uzyskanego w roku 2022,
7.  uzyskanie zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących PO UTRACIE ZATRUDNIENIA - świadectwo pracy, decyzja lub zaświadczenie o okresie pobierania świadczeń i PIT za 2022 rok wystawiony przez właściwy organ (oryginały + kopie),
8. uzyskanie zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników - dokument potwierdzający datę uzyskania świadczenia oraz wysokość świadczenia w roku 2022.
9. uzyskanie świadczenia rodzicielskiego
10. uzyskanie stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Jeżeli którakolwiek z osób znajdujących się w składzie rodziny po roku 2022 uzyskała dochód (źródła uzyskanego dochodu podane w punkcie powyżej) i osiąga go do chwili obecnej należy ten fakt zgłosić OBLIGATORYJNIE. W tym celu do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający uzyskanie dochodu oraz wysokość uzyskanego dochodu z miesiąca następującego po miesiącu w którym dochód został uzyskany (przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu, zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne).
 

UWAGA! W przypadku gdy okoliczności sprawy mające wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych wymagają potwierdzenia innym dokumentem niż wyżej wymienione, podmiot realizujący świadczenie może domagać się takiego dokumentu. 

Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego składa wniosek o zasiłek rodzinny, do którego dołącza:

•  zaświadczenie od pracodawcy albo oświadczenie zawierające informacje o: okresie zatrudnienia, terminie udzielenia urlopu wychowawczego (od kiedy do kiedy został udzielony urlop wychowawczy i na jakie dziecko),  (oryginał);
•  zaświadczenie z zakładu pracy o dochodach netto i brutto za 2022 rok (oryginał) lub PIT 11 za 2022 rok;

Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza:

•  zaświadczenie lub oświadczenie  potwierdzające tymczasowe zameldowanie ucznia poza miejscem zamieszkania;
•  oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły poza miejscem zamieszkania.

Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka składa wniosek o zasiłek rodzinny - wraz z:

•  kopią skróconego aktu zgonu drugiego z rodziców dziecka lub
•  odpisem zupełnym aktu urodzenia dziecka, w  przypadku gdy ojciec dziecka jest nieznany

W przypadku gdy w stosunku do osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne wystąpią wątpliwości dotyczące prawdziwości oświadczenia o samotnym wychowywaniu dziecka organ właściwy może przeprowadzić wywiad lub wystąpić o udostępnienie aktualnego rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w przepisach ustawy o pomocy społecznej, osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne.